Uzależnienia

Pracoholicy to szanowani nałogowcy, a nierzadko i podziwiani. Tylko przez kogo — żonę i dzieci czy szefa? To fakt, że wkład pracoholików w życie społeczne jest wyjątkowy, ale czy to samo można powiedzieć o ich życiu prywatnym? Według specjalistów to najładniej opakowane i najwyżej wynagradzane uzależnienie w naszej kulturze. Znany reżyser Michael Winterbotton to absolwent Oxfordu i zdobywca kilku prestiżowych nagród filmowych. W życiu zawodowym odniósł sukces, ale co poza tym? Po latach małżeństwa żona Sabrina Broadbent, z którą ma dwoje dzieci, opuściła go.

U Rzymian istniała mityczna postać zwana Famą (u Greków znana jako Ossa), która przypominała niewiastę ze skrzydłami o niezliczonych uszach, oczach i językach. Owidiusz w swoich Przemianach pisze, że Fama nieustannie obserwowała i podsłuchiwała to, co dzieje się na ziemi, siedząc w niedostępnych miejscach. Oto opis starożytnego potwora — plotki. Badania wykazują, że aż 70 proc. prywatnych rozmów poświęcanych jest plotkowaniu (sic!). 

Jakże często słyszałem teksty w stylu: „No chodź, tylko na jedno piwo. Co, z nami się nie napijesz?". Ponieważ zawsze miałem problemy z asertywnością, więc ulegałem głupim namowom. Dobrze, że nikt nie proponował mi prochów, bo zapewne już dawno bym się uzależnił. Czytając gazety albo oglądając wiadomości, praktycznie codziennie słyszy się o napadach, wypadkach samochodowych, w których giną ludzie, czy o zdemoralizowanej młodzieży.

Kilku moich pacjentów pozostawiło swój ślad na moim życiu — to rodzaj chronicznej refleksji, która rzeźbi od środka. Oto historia jednego z nich. Michał był po ciężkich doświadczeniach, choć miał zaledwie dwadzieścia kilka lat. Jego biologiczny ojciec był pijakiem i odszedł z domu, gdy Michał był małym dzieckiem. W sumie nic niezwykłego. Statystyczna rzeczywistość wielu polskich rodzin. Matka miała jeszcze jednego syna i próbowała sobie radzić, jak umiała. A umiała funkcjonować w związkach ze współuzależnieniem. Wyszła więc z czasem ponownie za mąż. Obiecała tylko sobie, że nie będzie to alkoholik. Jej drugi mąż miał jednak inny problem — lubił małe dzieci. Dwójkę swoich biologicznych dzieci molestował seksualnie przez kilka lat.

Lanserski, bezpieczny, nie uzależnia, nie szkodzi innym. Z debaty naukowo-społecznej wyłania się jednak inny obraz, a aktualny pozostaje tylko przymiotnik lanserski. Choć e-papierosy opatentowano już w latach 60. ub. wieku, moda na nie trwa od kilku lat. Sięgnęło już po nie ponad 300 tys. Polaków i co miesiąc liczba ta wzrasta o kilkanaście tysięcy.

W Polsce pije około 20 milionów ludzi, uzależnionych jest ponad milion Polaków. Tylko 5 proc. alkoholików to osoby z tzw. marginesu społecznego, reszta to przedstawiciele wszystkich możliwych grup zawodowych i społecznych. 5 milionów Polaków pije nałogowo, tzn. często i dużo, większość z nich to ludzie młodzi w wieku 21-39 lat. Każda z tych osób wypija rocznie 40 litrów czystego spirytusu.