Słyszeliśmy ostatnio bardzo dużo na temat epidemii wirusa Eboli. Na chwilę obecną choroba wywołana przez ten wirus występuje w krajach Afryki Zachodniej. Czym jest choroba wywołana przez ten wirus i czy jest szansa, że rozprzestrzeni się na całą resztę świata, tak jak stało się to w przypadku grypy

Choroba wywołana przez wirus Ebola (w skrócie: EVD – Ebola virus disease), znana w przeszłości również, jako gorączka krwotoczna Ebola, stanowi dla ludzi poważną i śmiertelną chorobę. W czasie wybuchu epidemii 50-90% ludzi zakażonych umierało. Śmiertelność w czasie obecnej epidemii wyniosła około 50%.

Główne ogniska epidemii EVD wystąpiły przede wszystkim w odległych wioskach w środkowej i zachodniej Afryce, zwłaszcza w tych położonych w pobliżu lasów tropikalnych. Jest to wirus, przenoszony przez ludzi, którzy zostali zarażeni przez kontakt z zainfekowanymi zwierzętami. Za naturalnych nosicieli EVD uważa się natomiast rudawkowate nietoperze, żywiące się głównie owocami, które stanowią przysmak właśnie w tych częściach świata, gdzie występują wybuchy epidemii EVD. Choroba ta po raz pierwszy pojawiła się w roku 1976, w Sudanie jak również w wiosce położonej w Demokratycznej Republice Konga nad rzeką Ebola – stąd nazwa choroby.

Zakażenie Ebolą oraz jej rozprzestrzenianie wśród ludzi następuje poprzez bliski kontakt z krwią, wydzielinami lub innymi płynami ustrojowymi zainfekowanych zwierząt. Kolejnym krokiem jest zarażanie tą chorobą na linii człowiek-człowiek, w wyniku bezpośredniego kontaktu z krwią i wydzielinami (z potem i innymi płynami ustrojowymi zakażonych ludzi). Do zarażenia może takie dojść przez bezpośredni kontakt ze środowiskiem zanieczyszczonym wcześniej wspomnianymi substancjami. Okres inkubacji trwa od 2 do 21 dni. 

Pierwsze stadium choroby objawia się gorączką, osłabieniem, bólem mięśni, głowy i gardła. Wymiotom, biegunce, wysypce i uszkodzonej wątrobie oraz zaburzeniom pracy nerek często towarzyszy krwawienie wewnętrzne i zewnętrzne. Prace nad wynalezieniem szczepionki są w fazie doświadczalnej, tak jak to zwykle bywa z badaniami nad specyficznymi antyciałami mającymi pobudzić nasz system immunologiczny do walki z danym wirusem. Wymagane jest natychmiastowe leczenie wspomagające, w tym nawodnienie i w razie potrzeby transfuzje krwi. Aby zapobiec rozprzestrzenianiu się choroby wśród innych ludzi, wymagane są restrykcyjne metody izolacji. Niezbędne jest wczesne rozpoznanie choroby i jej leczenie! Jeśli istnieje możliwość, że nastąpiło zakażenie oraz pojawiły się objawy – natychmiast zgłoś się po pomoc do odpowiedniej placówki medycznej. 

Ostatnia epidemia Eboli miała miejsce w Afryce Zachodniej; spowodowała ona ponad 2700 zgonów w 2014 roku.

Głównymi krajami dotkniętymi pandemią tej choroby są Liberia, Sierra Leone i Gwinea; przypadki wystąpienia EVD odnotowano również w Nigerii.

Obecna plaga EVD przyniosła największą liczbę zgonów na całym świecie od czasu jej pierwszego pojawienia się w historii. 

Podczas kryzysu jaki nastąpił, Centra Kontroli i Prewencji Chorób oraz Światowa Organizacja Zdrowia, starannie monitorują sytuację i wysyłają ostrzeżenia o krajach i miejscach występowania choroby wywołanej przez wirus Ebola. Dodatkowe środki ostrożności obejmują:

• Unikanie podróży do trzech najbardziej dotkniętych epidemią krajów, planowanie spotkań konferencji w innych miejscach,

• Przebywając w miejscach, w których rozprzestrzenia się EVD, unikanie brania udziału w jakichkolwiek zgromadzeniach publicznych,

• Regularne i dokładne mycie rąk oraz obfite używanie płynu do odkażania dłoni,

• Zalecenie unikania fizycznych sposobów okazywania międzyludzkich uczuć (nawet przytulania) w tym trudnym czasie,

Wymienione zalecenia są surowe, ale konieczne – przypominają zalecenia opracowane kilka lat temu w trakcie epidemii zespołu ostrej ciężkiej niewydolności oddechowej (SARS).

Czy EVD będzie się rozprzestrzeniać tak szybko jak grypa? Na szczęście nie – nie dzieje się to drogą kropelkową. Jedynie bezpośredni kontakt rozprzestrzenia tę chorobę.

Artykuł Petera N. Landlessa i Allana R. Hadnysidesa z miesięcznika „Adventist World”

Tłumaczenie: Adam Kurz 10.03.2016