Choroba zwyrodnieniowa stawów jest najpowszechniejszą postacią artretyzmu i pojawia się u ludzi starszych. Artretyzm to zapalenie stawów. Stawy to miejsca, gdzie kości dotykają jedna drugiej. 

Jestem 68-letnią kobietą i kiedy chodzę, czuję ból w kolanach. Lekarz powiedział mi, że powinnam brać nie wymagające recepty środki przeciwbólowe i schudnąć. Czy moglibyście napisać coś o chorobie zwyrodnieniowej stawów, czym jest i co powinnam zrobić?

Choroba zwyrodnieniowa stawów jest najpowszechniejszą postacią artretyzmu i pojawia się u ludzi starszych. Artretyzm to zapalenie stawów. Stawy to miejsca, gdzie kości dotykają jedna drugiej. Miejsca te są pokryte gładką chrząstką i otoczone włóknistą torebką. Wewnętrzna warstwa tej torebki jest nazywana błoną maziową i wydziela ona maź stawową, która nawilża i wygładza powierzchnię stawów.

W reumatoidalnym zapaleniu stawów błona maziowa doznaje zapalenia, gdyż układ odpornościowy atakuje ją, tak jakby była obcą tkanką. Ta błędnie wywołana reakcja układu odpornościowego powoduje zapalenie, a spowodowana zapaleniem wydzielina uszkadza chrząstkę i cały staw, prowadząc do deformacji. Do tej pory nie wyjaśniono, dlaczego ciało atakuje swoje własne błony.

Inne formy artretyzmu mogą być związane z infekcjami, nowotworami, kryształkami, czy nawet podagrą. W późniejszym stadium kryształki kwasu moczowego osadzają się w stawach i powodują zapalenie.

Choroba zwyrodnieniowa stawów nie jest związana z infekcją, nowotworem, kryształkami, czy przeciwciałami. Wygląda na to, że pojawia się u osób, w których rodzinie zdarzają się podobne przypadki, u osób poważnie nadwyrężających stawy, lub które doświadczyły jakiegoś urazu. W chorobie zwyrodnieniowej stawów chrząstka na zakończaniu kości ulega degeneracji i pojawia się lekkie lub umiarkowane zapalenie stawu, ale przyczyny tego nie są do końca jasne. Kość pod uszkodzoną chrząstką staje się coraz twardsza, a na jej końcach pojawiają się odrosty, które są widoczne w stawach.

Jeśli proces ten dotyka takich stawów, jak biodra, czy kolana, może powodować trudności w chodzeniu. Jeśli dotyka małych stawów, takich jak w dłoniach, powoduje utratę sprawności i słabość.

Ćwiczenia fizyczne mogą uszkadzać stawy, ale ćwiczenia w wodzie, takie jak pływanie, są bardzo pomocne i można się na nie zdecydować. Pomaga również zrzucenie zbędnych kilogramów, szczególnie jeśli choroba dotknęła kolan lub bioder. Zmiany w diecie nie są szczególnie pomocne w zwyrodnieniowej chorobie stawów, ale zmniejszona ilość kwasu moczowego może pomóc przy reumatoidalnym zapaleniu stawów, stąd też poprawy stanu przy przejściu na dietę wegetariańską.

Niektórzy upierają się, że należy stosować siarczan chondroityny i glukozaminę, ale szerokie badanie prowadzone przez National Institutes of Health (Narodowy Instytut Zdrowia) wykazało, że nie są one bardziej skuteczne, niż placebo (przysłowiowa tabletka cukrowa). Niektóre dane pokazują zalety wstrzykiwania kwasu hialuronowego do stawów, ale większość metod leczenia polega na łagodzeniu bólu. Często stosuje się leki zawierające paracetamol (Tylenol). Jeśli tylenol nie pomaga, można stosować najmniejsze ,wywierające efekt dawki przeciwzapalnych środków nie zawierających steroidów, ale ich skutki uboczne dotykają żołądka.

U wielu pomaga chirurgiczny przeszczep stawów. Mimo że do niedawna odkładano to tak długo, jak nie było to konieczne, niektóre badania sugerują, że wcześniejszy przeszczep stawów może chronić przed osłabieniem mięśni i może pomóc w bardziej produktywnym stylu życia.

To tylko bardzo ogólne omówienie tematu, a Twój lekarz na pewno udzieli bardziej szczegółowych rad dopasowanych do indywidualnych potrzeb.

Mamy nadzieję, że leczenie przyniesie wystarczającą ulgę, byś mogła dalej cieszyć się swoim życiem.

Allan R. Handysides i Peter N. Landless
tłumaczenie: Adam Kurz, 30.09.2012r.