Plamka żółta jest tą częścią siatkówki, w której jest skupione najwięcej komórek światłoczułych. To w tym miejscu skupia się światło, gdy patrzymy bezpośrednio na jakiś obiekt.
Mój mąż cierpi na zwyrodnienie plamki żółtej. Jest przygnębiony, mimo że dotknęło to tylko jednego oka i nie jest zbyt poważne. Jego lekarz przepisał mu jakieś witaminy. Chciałabym dowiedzieć się więcej na ten temat, bym mogła mu pomóc we właściwy sposób.
Plamka żółta jest tą częścią siatkówki, w której jest skupione najwięcej komórek światłoczułych. To w tym miejscu skupia się światło, gdy patrzymy bezpośrednio na jakiś obiekt. Gdy następuje zwyrodnienie plamki żółtej, to tracimy zdolność ostrego widzenia. Nie ślepniemy zupełnie, ale nasze widzenie jest w pewien sposób zaburzone.
Plamka żółta składa się z kilku warstw komórek, a te warstwy mają różne zadania. W procesie zwanym zwyrodnieniem plamki żółtej niektóre z tych warstw mogą ulec uszkodzeniu z różnych powodów. Gdy lekarz bada wnętrze oka, powinien zobaczyć jasnożółte punkty zwane druzami. Niemal każdy w wieku 50 lat ma kilka druz. Nadmiar tych zmian jest związany ze zwyrodnieniem plamki żółtej.
Zwyrodnienie plamki żółtej może być związane z wiekiem. Zapalenia powodują pojawianie się nowych naczyń krwionośnych. Ma to związek z systemem reakcji na zapalenie. Ten stan często opisywany jest jako wczesne zwyrodnienie plamki żółtej (MD), średnie MD lub zaawansowane MD. Zaawansowane MD polega na atrofii (zaniku) plamki żółtej, rozprzestrzenianiu się druz w kierunku jej centrum i przerastaniu jej przez nowe naczynia krwionośne.
Tylko ok. 10 do 15 procent zwyrodnień plamki żółtej jest w tak ostrej postaci. Ludzie dotknięci tą odmianą bardzo szybko tracą wzrok. Ale przy innych postaciach zwyrodnienia utrata wzroku jest znacznie wolniejsza. Zwykle nie dochodzi do całkowitej ślepoty, ale jeśli w jednym oku wystąpi postać ostra, drugie oko ma 40% szansy na pogorszenie się w ciągu 5 lat.
Nie jest znana jedna główna przyczyna zwyrodnienia plamki żółtej, ale zidentyfikowano kilka czynników ryzyka. Około 1,5% ludzi w starszym wieku zapada na ostrą postać zwyrodnienia plamki żółtej, a ok. 9% ma łagodniejsze postaci.
Palacze czynni i bierni są w grupie większego ryzyka wystąpienia zwyrodnienia plamki żółtej, inne czynniki ryzyka to otyłość, nadciśnienie i spożywanie dużej ilości tłuszczów.
Dodatkowymi czynnikami może być spożywanie małych ilości antyoksydantów i cynku.
To doprowadziło do stworzenia preparatu zawierającego 500mg witaminy C, 400 IU witaminy E, 15 mg beta-karotenu, 80mg tlenku cynku i 2mg tlenku miedzi. Wykazał on o 25% wyższą skuteczność zapobiegania zwyrodnieniu plamki żółtej, niż placebo. Powoduje on jednak potencjalne problemy. Jedno z badań pokazuje, że przyjmowanie beta-karotenu powoduje wzrost zachorowań palaczy na raka płuc o 17%. Dodatkowo witamina E może powodować u niektórych wady serca.
Zalecana zwykle przez Adwentystów dieta, w której ogranicza się spożycie tłuszczów i soli oraz spożywa się duże ilości owoców, roślin zielonych, produktów pełnoziarnistych i orzechów to duży krok w kierunku zmniejszenia ryzyka zwyrodnienia plamki żółtej. W trakcie opracowania jest kilka innowacyjnych typów terapii, mających na celu przywrócenie wzroku osobom dotkniętym MD.
Mamy nadzieję, że Twój mąż będzie mógł skorzystać z tych postępów nauki. Bądźcie optymistami. I nie załamujcie się – nowe rodzaje terapii są tuż za rogiem.
Allan R. Handysides i Peter N. Landless
tłumaczenie: Adam Kurz, kwiecień 2013r.